28/05/2024
Inwestowalność to w najprostszym ujęciu brak „trupa w szafie”, czyli problemów, które mogą uniemożliwić zainwestowanie w Twój biznes. Od lutego 2024 fundusze VC, obecne lub przyszłe, mogą aplikować po środki w ramach nowych programów PFR Ventures. W ciągu najbliższych lat. łącznie aż 2 mld złotych ze środków unijnych i 1,1 mld złotych od inwestorów prywatnych ma trafić do ok. 40 funduszy. Już jesienią tego roku na rynku może pojawić się aż kilkanaście funduszy z alokacją kilkuset milionów złotych, które będą poszukiwać projektów startupowych na wczesnej fazie rozwoju.
Otworzy się zatem brama dla nowych startupów oraz pomysłów. Ale czy każda firma ma równe szanse na zdobycie inwestycji? Niekoniecznie. Fundusze VC będą inwestować tylko w te spółki, które spełniają określone wymogi. Startupy, które znają te kryteria, mają zdecydowanie większe szanse na sukces.
Inwestorzy chcą zrozumieć, jakie są potencjalne zagrożenia i jak startup planuje je zminimalizować. Ocena ryzyka obejmuje różne aspekty, takie jak ryzyko rynkowe, regulacyjne oraz związane z konkurencją. Omówmy wybrane kryteria:
Stabilność finansowa jest fundamentalna. Musisz pokazać, że potrafisz zarządzać swoimi finansam i i masz realistyczne prognozy na przyszłość. Inwestorzy oceniają model przychodów, potencjał rynkowy i efektywność kosztową startupu. Jeśli firma traci pieniądze na prawo i lewo, co widać w jej wskaźnikach efektywności, zostanie uznana “z góry przegraną” i pominięta, albo otrzyma znacznie niższą wycenę niż byś oczekiwał.
W przypadku środków pochodzących od funduszy wspieranych przez PFR czy NCBiR nie bez znaczenia pozostaje również, to czy Twoja spółka, jeżeli istnieje dłużej niż trzy lata, nie znajduje się w tzw. trudnej sytuacji. Taka sytuacja nastąpi wtedy, gdy kapitał własny spółki, czyli w uproszczeniu to co spółka ma po odjęciu zobowiązań, jest mniejszy niż połowa jej kapitału zakładowego przez ostatnie dwa lata. Co to oznacza? To że spółka ma bardzo mało własnych środków finansowych w porównaniu do tego, co zostało zainwestowane na początku.
Przekształcenia strukturalne, takie jak podział, połączenie czy przejęcie działalności innego przedsiębiorstwa, mogą stanowić przeszkodę dla uzyskania środków o charakterze wsparcia publicznego.
Decyzja o takich działaniach powinna mieć rzeczywiste uzasadnienie biznesowe, np. poprawę efektywności operacyjnej, zwiększenie konkurencyjności, czy ekspansję na nowe rynki i uwzględniać jej następstwa w zakresie możliwości bycia uznanym za przedsiębiorstwo kwalifikowane.
Na co jeszcze zwracają uwagę inwestorzy VC? Na czas istnienia spółki. Startupy, które przetrwały kilka lat, mają wyraźną przewagę. Takie firmy udowadniają swoją zdolność do przetrwania trudnych początków i adaptacji do zmieniających się warunków rynkowych. Nawet kilkanaście miesięcy działalności może budzić zaufanie inwestorów, pokazując, że masz solidne fundamenty i perspektywy długoterminowego rozwoju.
Inwestorzy VC analizują wiele aspektów przed podjęciem decyzji o inwestycji w startup. Zminimalizowanie ryzyka prawnego i operacyjnego jest kluczowe, ponieważ daje inwestorom pewność, że firma jest dobrze zarządzana i ma solidne podstawy do dalszego rozwoju. Poniżej przedstawiamy kilka kluczowych działań, które mogą zwiększyć szanse na pozyskanie inwestycji.
Skontroluj umowy i wzory, które są wykorzystywane w Twojej firmie. Szczególną uwagę zwróć na to czy umowy zostały ważnie zawarte (np. czy reprezentacja spółki jest w nich prawidłowa) oraz czy klauzule dotyczące własności intelektualnej (IP) zapewniają przejście na spółkę stworzonych przez Twój zespół utworów. Upewnij się, że umowy chronią interesy firmy i są zgodne z obowiązującymi przepisami prawa.
Dlaczego to ważne?
W początkowej fazie działalności, największą wartością Twojego biznesu są ludzie i własność intelektualna, którą wspólnie tworzycie. Właściwe skonstruowanie umów i zawarcie w nich prawidłowych klauzul dotyczących przeniesienia własności intelektualnej chroni kluczowe aktywa spółki i utwierdza inwestorów w przekonaniu, że jako founder myślisz długofalowo i potrafisz zabezpieczyć interesy swojego przedsięwzięcia.
Zabezpiecz kluczową własność intelektualna swojej spółki przed konkurencją. Zarejestruj logo i nazwę firmy aby chronić markę przed nielegalnym użyciem. Zawsze, gdy druga strona może uzyskać dostęp do cennych informacji na temat Twojego biznesu, zawieraj NDA, aby chronić tajemnice handlowe i poufne informacje. Korzystaj z licencji open source z rozwagą i zwracaj uwagę na ich charakter, ze szczególną uwagą podchodź do licencji “wirusowych”.
Dlaczego to ważne?
Jeśli nie zabezpieczysz praw własności intelektualnej, inwestor z pewnością dostrzeże to ryzyko i może wycofać się z rundy finansowania.
Jeśli braki w zakresie ochrony IP będą mieć charakter usuwalny, to istnieje spora szansa, że nie przekreślą one całkowicie szansy na pozyskanie finansowania, jednak będą najpewniej prowadzić do obniżenia wyceny firmy.
Jeżeli Twoja spółka prowadzi działalność w oparciu o wkład niepieniężny, który Ty lub któryś z Twoich wspólników wnieśliście do spółki, upewnij się, że został prawidłowo przekazany na rzecz spółki i odpowiednio udokumentowany umową. Taka umowa powinna precyzować przedmiot wkładu oraz jego wartość i potwierdzać przeniesienie własności na spółkę.
Dlaczego to ważne?
Bardzo często wspólnicy popełniają bład polegający na poprzestaniu na złożeniu w formie aktu notarialnego oświadczenia o objęciu udziałów obejmowanych w zamian za aport, podczas gdy do skutecznego wniesienia aportu konieczna jest dodatkowa umowa przenosząca jego własność na spółkę.
Wyjaśnij, jakie były Twoje role, osiągnięcia oraz napotkane wyzwania i jak sobie z nimi poradziłeś. Zbierz referencje od osób, które współpracowały z Tobą w przeszłości. Mogą to być byli współzałożyciele, kluczowi pracownicy lub partnerzy biznesowi.
Dlaczego to ważne?
Rozmowy z byłymi wspólnikami i klientami dostarczają inwestorom pełnego obrazu Twoich umiejętności, stylu pracy i reputacji. Inwestorów w szczególności będzie interesować jakie doświadczenia wyciągnąłeś ze swojej wcześniejszej działalności oraz to, czego się w ten sposób nauczyłeś.
Droga do zdobycia inwestycji funduszu VC wymaga skrupulatnego przygotowania i zadbania o każdy aspekt działalności firmy. Zabezpieczenie własności intelektualnej, uporządkowana dokumentacja, transparentne zarządzanie, silny zespół oraz szczegółowe informacje o wcześniejszych przedsięwzięciach to kluczowe elementy, które zwiększają Twoją szanse na powodzenie. Dbałość o te elementy pomoże Ci przekonać ich, że właśnie Twój startup jest wart ich uwagi i wsparcia.